W ramach kampanii „Krajobraz Mojego Miasta” Generalny Konserwator Zabytków, Wojewoda Podkarpacki oraz Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Przemyślu, przy merytorycznym wsparciu Narodowego Instytutu Dziedzictwa, zorganizowali 8 maja 2019 roku w Przemyślu konferencję poświęconą parkom kulturowym i gospodarowaniu przestrzenią publiczną z poszanowaniem kulturowego krajobrazu regionu.

Konferencja odbyła się w Muzeum Narodowym Ziemi Przemyskiej. Głównym jej celem było omówienie warunków potrzebnych do powołania w Przemyślu – a dokładnie w jego centrum, które od 2018 roku nosi miano Pomnika Historii – parku kulturowego. Rozwiązanie to, wdrażane coraz częściej na terenie naszego kraju, pozwala m.in. uporządkować chaos reklamowy, ujednolicić małą architekturę oraz wyeksponować zabytkową przestrzeń. Ponadto służy wyznaczeniu standardów dotyczących umieszczania reklam i ogłoszeń przez przedsiębiorstwa i firmy usługowe.

Konferencję otworzyła dr Ewa Leniart, Wojewoda Podkarpacki. Przemówienia powitalne wygłosili również Bartosz Skaldawski, Dyrektor Narodowego Instytutu Dziedzictwa, Wojciech Bakun, Prezydent Miasta Przemyśla, oraz Jan Jarosz, Dyrektor Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej.

Wśród przybyłych gości znaleźli się m.in.: Lucyna Podhalicz, Wicewojewoda Podkarpacki, Bogusław Świeży, Wiceprezydent Miasta Przemyśla, Marek Ustrobiński, Zastępca Prezydenta Rzeszowa, oraz ks. Marek Wojnarowski, Diecezjalny Konserwator Zabytków.

Uczestnicy spotkania wysłuchali wystąpień ekspertów, którzy pracują w instytucjach ochrony dziedzictwa kulturowego i na co dzień spotykają się ze wszystkimi problemami ochrony krajobrazu kulturowego.

Program konferencji został ułożony tak, aby poruszyć jak najwięcej zagadnień związanych z porządkowaniem przestrzeni publicznej w zabytkowym centrum Przemyśla. Scenerię dla planowanego parku kulturowego zilustrowali Dyrektor Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej Jan Jarosz w wystąpieniu pt. „W poszukiwaniu piękna – krajobraz mojego miasta” oraz studenci II roku Państwowej Wyższej Szkoły Wschodnio-Europejskiej w Przemyślu w prezentacji „Detal przemyski”.

Następnie rzecznik prasowy Narodowego Instytutu Dziedzictwa Wioletta Łabuda-Iwaniak omówiła założenia kampanii „Krajobraz Mojego Miasta”. Przemówieniu towarzyszyła prezentacja filmu pod tym samym tytułem.

Tematykę i ideę powoływania parków kulturowych w Polsce przybliżyły wystąpienia Anny Fortuny-Marek, Kierownika Oddziału Terenowego Narodowego Instytutu Dziedzictwa w Rzeszowie, pt. „Park kulturowy jako forma ochrony i zarządzania dziedzictwem” oraz dr. Krzysztofa Wielgusa z Politechniki Krakowskiej, który omówił zagadnienie ochrony parku kulturowego Stare Miasto w Krakowie i zobrazował je na tle sytuacji parków kulturowych w Polsce.

Kwestie bezpośrednio dotyczące planowanego parku kulturowego w zabytkowym centrum Przemyśla zreferowała Beata Kot, Podkarpacki Wojewódzki Konserwator Zabytków.
Marta Rymar, Miejski Konserwator Ochrony Zabytków w Krośnie, zaprezentowała uczestnikom konferencji metody działań konserwatorskich na rzecz ochrony zabytkowej przestrzeni miejskiej w kontekście współczesnych uwarunkowań funkcjonalnych. Powyższe zagadnienia omawiała na przykładzie Krosna.

Nie zabrakło też analizy jednego z największych problemów estetycznych we współczesnej przestrzeni miejskiej, czyli chaosu reklamowego. Podjął się jej Bartosz Podubny, Zastępca Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, w wystąpieniu pt. „Reklama wczoraj i dziś. Doświadczenia z lat 30 XX wieku i współczesne dobre praktyki”.

Konferencję podsumowała Beata Kot, Podkarpacki Wojewódzki Konserwator Zabytków. Poprowadziła ona również dyskusję na tematy poruszone w trakcie wystąpień.

Kampania społeczna „Krajobraz Mojego Miasta”, prowadzona przez Narodowy Instytut Dziedzictwa oraz Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, ma na celu zachęcanie do wprowadzania zmian w estetyce polskich miast przede wszystkim przez samorządowców, ale i lokalne społeczności oraz profesjonalistów zajmujących się projektowaniem przestrzeni publicznej. Kampania kształtuje odpowiedzialną i aktywną postawę dbałości o wspólną przestrzeń miejską.

Głównym narzędziem kampanii jest film „Krajobraz mojego miasta”, który diagnozuje najczęstsze problemy polskich miast i pokazuje, jak sobie z nimi radzić. Zwraca uwagę na chaos reklamowy, konieczność dbania o  zieleń miejską, w tym zabytkową, ochronę dziedzictwa oraz miejsc pamięci czy też na estetykę małej architektury, ulic i ogrodzeń. Drugim ważnym nośnikiem idei kampanii jest film „Piękne, polskie, drewniane”, w którym zespół ekspertów, właściciele drewnianych obiektów i pasjonaci tego typu architektury na konkretnych przykładach pokazują, jak dbać o obiekty drewniane, w jaki sposób je eksponować i co robić, by te budowle ocalić od zapomnienia i zachować dla przyszłych pokoleń. Film jest apelem do władz samorządowych, by nieustannie i intensywnie działały w kwestii ochrony architektury drewnianej i starały się uświadamiać społeczeństwo o znaczeniu tych obiektów.

Oba filmy, a także wiele innych praktycznych materiałów i informacji nt. kampanii oraz działań, jakie warto podejmować na rzecz krajobrazu znaleźć można na stronie www.krajobrazmojegomiasta.pl.